Bledar Haxhiu
Bismil-lâhirr Rrahmânirr Rrahîm
Meqenëse gjatë këtyre ditëve janë përhapur nëpërmjet rrjeteve sociale disa teza se Profeti ka falur vetëm tre namaze në ditë, dhe se muslimanët derimë tani paskëshin qenë të mashtruar pasi falin pesë namaze, do të dëshironim të përmendndnim këtu hadithet që gjenden te dy librat e saktë të daditheve të Profetit, pikërisht te Buhariu dhe Muslimi ku përmenden tekstualisht se Profeti ka falur pesë banaze dhe se ka urdhëruar të falen pesë namaze gjatë ditës.
Padyshim që hadithet rreth kësaj çështje janë shumë e më shumë se kaq, porse kemi preferuar të mjaftohemi me hadithet e përmendura vetëm në këta dy libra për të cilët ka unanimitet në pranimin e tyre mes muslimanëve, në mënyrë që të bëhet e qartë se ata që përhapin teza të tilla kanë devijuar dhe se kanë nevojë të pendohen dhe të heqin dorë nga marrëzi të tilla.
Pasi disa hadithe janë të gjata, pjesën ku përmendet teksti rreth pesë namazeve, e kemi vendosur të nënvizuar, në mënyrë që të jetë më e lehtë për tu identifikuar.
1- Talha ibn Ubejdullahu (Allahu qoftë i kënaqur me të!) ka thënë: “Një burrë flokëshprishur, banor i Nexhdit, shkoi tek i Dërguari i Allahut ﷺ. Jehona e zërit të tij dëgjohej, por s’kuptohej çfarë thoshte, derisa u afrua dhe kuptuam se po pyeste për Islamin. I Dërguari i Allahut ﷺ i tha:
– “Ke obligim pesë namaze gjatë ditës dhe natës.”
– A kam obligim diçka tjetër përveç kësaj? – tha ai.
– “Jo, përveç nëse do të shtosh namaze vullnetare”, – i tha Pejgamberi ﷺ.
– “Ke obligim ta agjërosh Ramazanin”, – tha pastaj Pejgamberi ﷺ.
– A kam diçka tjetër përveç kësaj? – e pyeti burri në fjalë.
– “Jo, përveç nëse do të shtosh agjërim vullnetar”, – iu përgjigj Pejgamberi ﷺ.
Pastaj Pejgamberi ﷺ ia përmendi zekatin. Ai ia ktheu:
– A kam diçka tjetër përveç kësaj?
– “Jo, përveç nëse do të japësh vullnetarisht”, – i tha Pejgamberi ﷺ.
Në fund, ky njeri u largua duke thënë: “Betohem në Allahun se, as do të shtoj, as do të pakësoj kurrgjë nga kjo.” Atëherë, Pejgamberi ﷺ tha: “Do të shpëtojë, nëse e ka përnjëmend.” Buhariu dhe Muslimi
2- Ibn Abasi (Allahu qoftë i kënaqur me të!) tregon se, kur i Dërguari i Allahut ﷺ e dërgoi Muadhin në Jemen, i tha: “Ti po shkon te një popull që janë ithtarë të Librit, gjëja e parë në të cilën i thërret le të jetë adhurimi i Allahut. Kur ta njohin Allahun, tregoju se Allahu ua ka bërë obligim pesë namaze brenda ditës dhe natës. Nëse e falin namazin, tregoju se Allahu ua ka bërë obligim zekatin, që merret nga pasuria e tyre dhe u jepet të varfërve. E, nëse të binden, merrua (zekatin), por mos ua merr pasurinë e çmuar.” Buhariu dhe Muslimi
3- Abdullah ibn Amër ibn Asi (Allahu qoftë i kënaqur me të!) tregon se i Dërguari i Allahut ﷺ u pyet rreth kohëve të namazeve, e në atë rast tha: “Koha e namazit të sabahut është derisa të lindë rrezja e parë e diellit. Koha e namazit të drekës fillon me largimin e diellit pak nga zeniti, derisa të hyjë ikindia. Koha e namazit të ikindisë është derisa të zverdhet dielli, e edhe derisa të perëndojë rrezja e parë. Koha e namazit të akshamit fillon pasi të perëndojë dielli e derisa të largohet kuqërremtësia e qiellit dhe koha e namazit të jacisë është deri në mesnatë.” Muslimi
4- Abdullah ibn Amri (Allahu qoftë i kënaqur me të!) transmeton se Pejgamberi ﷺ ka thënë: “Koha e namazit të drekës fillon prej momentit kur dielli largohet pak nga zeniti derisa të bëhet hija e njeriut sa gjatësia e tij, derisa të hyjë ikindia; koha e ikindisë është derisa të zverdhet dielli; koha e akshamit është derisa të largohet kuqërremtësia e qiellit; koha e namazit të jacisë është deri në mesnatë dhe koha e namazit të sabahut fillon nga agimi derisa të lindë dielli. Kur të lindë dielli, mos u fal, sepse ai lind mes dy brirëve të shejtanit.” Muslimi
5- Burejde (Allahu qoftë i kënaqur me të!) rrëfen se një burrë e pyeti Pejgamberin ﷺ rreth kohëve të namazit, e në atë rast iu përgjigj: “Falu me ne në këto dyja”, pra, në këto dy ditë. Kështu, kur dielli lëvizi nga zeniti, Pejgamberi ﷺ e urdhëroi Bilalin ta thërrasë ezanin, pastaj i tha ta thërrasë ikametin dhe e falën drekën. Më vonë, kur dielli ishte akoma i ngritur, i tëri i bardhë, e urdhëroi dhe ai e thirri ikametin për namaz të ikindisë. Pastaj, kur dielli perëndoi, e urdhëroi dhe e thirri ikametin për aksham. Pastaj, kur u largua kuqërremtësia e qiellit, e urdhëroi dhe ai e thirri ikametin për namaz të jacisë. Dhe, kur lindi agimi, e urdhëroi dhe ai e thirri ikametin për namazin e sabahut. Kur u bë dita tjetër, Pejgamberi ﷺ e urdhëroi Bilalin të presë derisa të flladitet (moti), pastaj e fali drekën pasi u flladit. Ikindinë e fali pasi dielli ishte ngritur, por e vonoi më shumë se ditën e parë. Akshamin e fali para se të largohet kuqërremtësia, kurse jacinë e fali pasi kaloi e treta e parë e natës. Sabahun e fali pasi filloi të zdritet, pastaj tha: “Ku mbeti ai që pyeti për kohët e namazit.” Burri në fjalë tha: “Ja ku jam, o i Dërguari i Allahut!” Pejgamberi ﷺ tha: “Koha e namazeve është mes këtyre kohëve që i keni parë.” Muslimi
6- Malik ibn Saësai (Allahu qoftë i kënaqur me të) transmeton se Pejgamberi ﷺ tregoi për Natën e Israsë duke thënë: “Një natë, teksa isha i shtrirë në Hixhër, erdhi një person dhe ma çau gjoksin nga këtu deri këtu, – transmetuesi thotë se fjala është për pjesën nga trakeja deri në diafragmë. – Ma nxori zemrën, pastaj i sollën një enë të artë të mbushur me iman, prej së cilës ma pastroi zemrën e ma mbushi (me urtësi e iman) dhe pastaj ma ktheu në vend. Aty më sollën një kafshë të bardhë, më të vogël se mushka e më të madhe se gomari. – Xharudi e pyeti Enesin: “Është fjala për Burakun?” Enesi i tha: “Po, Buraku, që e hidhte hapin aty ku i arrinte shikimi.” Rrëfimi vazhdon: – Më hipën në të dhe kështu Xhibrili u nis së bashku me mua dhe, me të arritur në qiellin e dynjasë, Xhibrili kërkoi t’i hapet dera e qiellit.
– Kush është? – tha roja.
– Xhibrili.
– E kush është me ty? – pyeti ai.
– Muhamedi.
– I është dërguar shpallja?
– Po.
– Mirë se ka ardhur! Sa mirë që ka ardhur! – tha roja dhe e hapi derën.
Kur hyra, aty pashë Ademin. Xhibrili më tha: “Ky është babai yt, Ademi, jepi selam.” Unë e përshëndeta me selam dhe ai ma ktheu e më tha: “Mirë se ke ardhur, o bir i mirë dhe pejgamber i mirë!” Pastaj u ngritëm lart derisa shkuam në qiellin e dytë, ku Xhibrili kërkoi leje dhe roja pyeti:
– Kush është?
– Xhibrili.
– E kush është me ty? – pyeti ai.
– Muhamedi.
– I është dërguar shpallja?
– Po.
– Mirë se ka ardhur! Sa mirë që ka ardhur! – tha roja dhe e hapi derën.
Kur hyra, aty ishte Jahjai dhe Isai, të cilët janë djem tezeje. Xhibrili më tha: “Këta janë Jahjai dhe Isai, jepu selam.” Unë i përshëndeta me selam. Ata ma kthyen selamin dhe më thanë: “Mirë se ke ardhur, o vëlla i mirë dhe pejgamber i mirë!”
Pastaj u ngritëm lart derisa shkuam në qiellin e tretë, ku Xhibrili kërkoi leje dhe roja pyeti:
– Kush është?
– Xhibrili.
– E kush është me ty? – pyeti ai.
– Muhamedi.
– I është dërguar shpallja?
– Po.
– Mirë se ka ardhur! Sa mirë që ka ardhur! – tha roja dhe e hapi derën.
Kur hyra, aty pashë Jusufin. Xhibrili më tha: “Ky është Jusufi, jepi selam.” Unë e përshëndeta me selam dhe ai ma ktheu selamin e më tha: “Mirë se ke ardhur, o vëlla i mirë dhe pejgamber i mirë!”
Pastaj shkuam në qiellin e katërt, ku Xhibrili kërkoi leje dhe roja pyeti:
– Kush është?
– Xhibrili.
– E kush është me ty? – pyeti ai.
– Muhamedi.
– I është dërguar shpallja?
– Po.
– Mirë se ka ardhur! Sa mirë që ka ardhur! – tha roja dhe e hapi derën. Kur hyra, aty pashë Idrisin. Xhibrili më tha: “Ky është Idrisi, jepi selam.” Unë e përshëndeta me selam dhe ai ma ktheu selamin e më tha: “Mirë se ke ardhur, o vëlla i mirë dhe pejgamber i mirë!”
Pastaj shkuam në qiellin e pestë, ku Xhibrili kërkoi leje dhe roja pyeti:
– Kush është?
– Xhibrili.
– E kush është me ty? – pyeti ai.
– Muhamedi.
– I është dërguar shpallja?
– Po.
– Mirë se ka ardhur! Sa mirë që ka ardhur! – tha roja dhe e hapi derën.
Kur hyra, aty pashë Harunin. Xhibrili më tha: “Ky është Haruni, jepi selam.” Unë e përshëndeta me selam dhe ai ma ktheu selamin e më tha: “Mirë se ke ardhur, o vëlla i mirë dhe pejgamber i mirë!”
Pastaj shkuam në qiellin e gjashtë, ku Xhibrili kërkoi leje dhe roja pyeti:
– Kush është?
– Xhibrili.
– E kush është me ty? – pyeti ai.
– Muhamedi.
– I është dërguar shpallja?
– Po.
– Mirë se ka ardhur! Sa mirë që ka ardhur! – tha roja dhe e hapi derën.
Kur hyra, aty pashë Musain. Xhibrili më tha: “Ky është Musai, jepi selam.” Unë e përshëndeta me selam dhe ai ma ktheu selamin e më tha: “Mirë se ke ardhur, o vëlla i mirë dhe pejgamber i mirë!”
Kur u largova nga aty, ai filloi të qajë. E pyetën: “Përse po qan?” Ai tha: “Po qaj se nga umeti i këtij djaloshi, që është dërguar pas meje, do të hyjnë në Xhenet më shumë sesa nga umeti im.”
Pastaj shkuam në qiellin e shtatë, ku Xhibrili kërkoi leje.
– Kush është? – tha roja.
– Xhibrili.
– E kush është me ty? – pyeti ai.
– Muhamedi.
– I është dërguar shpallja?
– Po.
– Mirë se ka ardhur! Sa mirë që ka ardhur! – tha roja dhe e hapi derën.
Kur hyra, aty pashë Ibrahimin. Xhibrili më tha: “Ky është babai yt, jepi selam.”
Unë e përshëndeta me selam dhe ai ma ktheu selamin e më tha: “Mirë se ke ardhur, o bir i mirë dhe pejgamber i mirë!”
Pastaj m’u shfaq Sidretu Muntehaja, frutat e së cilës dukeshin si qypet e Hexherit (emër vendi), ndërsa gjethet si veshë elefanti. Xhibrili më tha: “Kjo është Sidretu Mentehaja.” Aty ishin katër lumenj: dy lumenj të fshehtë dhe dy të tjerë të dukshëm. E pyeta Xhibrilin: “Çka janë këta dy?”
– Dy të fshehtët derdhen në Xhenet, ndërsa dy të dukshmit janë Nili dhe Eufrati, – tha ai.
Më pas m’u shfaq Bejtu Mamuri dhe më ofruan një enë me verë, një me qumësht dhe një me mjaltë. Unë e zgjodha qumështin, e në atë rast Xhibrili më tha: “Kjo është natyrshmëria në të cilën gjendesh ti dhe umeti yt.” Pastaj m’u obliguan pesëdhjetë namaze në ditë. Gjatë kthimit kalova nga Musai, i cili më pyeti: “Çfarë t’u obligua?” I thashë: “Më janë obliguar pesëdhjetë namaze në ditë.” Ai më tha: “Umeti yt nuk mund t’i përballojë pesëdhjetë namaze në ditë. Betohem në Allahun se i njoh njerëzit më mirë se ti, kam vuajtur shumë me benu israilët, andaj kthehu te Zoti yt dhe kërko prej Tij që t’ia pakësojë umetit tënd.” Unë u ktheva dhe Ai m’i hoqi dhjetë namaze. Kur u ktheva te Musai, ai ma përsëriti të njëjtën gjë. Kështu, sërish shkova dhe Ai m’i hoqi edhe dhjetë të tjera. Sërish, kur u ktheva te Musai, ai ma përsëriti të njëjtën gjë dhe unë shkova dhe Ai m’i hoqi edhe dhjetë. Pastaj, sërish, kur u ktheva te Musai, ai ma përsëriti të njëjtën gjë dhe unë shkova, e në këtë rast m’u obliguan vetëm dhjetë namaze në ditë. Pastaj, sërish u ktheva te Musai, i cili ma përsëriti të njëjtën gjë. Kështu, unë shkova dhe m’u obliguan vetëm pesë namaze në ditë.
Pastaj, sërish, me t’u kthyer te Musai, ai më pyeti: “Çfarë t’u obligua?” I thashë: “M’u obliguan pesë namaze në ditë.” Ai tha: “Umeti yt nuk mund t’i përballojë pesë namaze në ditë. Unë i njoh njerëzit më mirë se ti, kam vuajtur shumë me benu israilët, andaj kthehu te Zoti yt dhe kërko prej Tij t’ia pakësojë umetit tënd.” Unë i thashë: “I kërkova Zotit tim aq shumë, saqë u turpërova, prandaj jam i kënaqur me kaq dhe e pranoj.” Pasi u nisa, u dëgjua një thirrje: “Unë e vendosa obligimin Tim dhe ua lehtësova robërve të Mi.” Buhariu dhe Muslimi
7- Ebu Hurejra (Allahu qoftë i kënaqur me të!) tregon se e ka dëgjuar të Dërguarin e Allahut ﷺ duke thënë: “Përfytyroni sikur një lumë të kalonte pranë derës së ndonjërit prej jush, ku do të lahej çdo ditë nga pesë herë. Vallë, do t’i mbetej ndonjë ndyrësi?” Thanë: “Jo, nuk do t’i mbetej asnjë ndyrësirë.”
Pejgamberi ﷺ tha: “Kështu është puna edhe me pesë namazet. Allahu i fshin mëkatet me to.” Buhariu dhe Muslimi
8- Muhamed ibn Aliu tregon: “Kur hymë te Xhabir ibn Abdullahu (Allahu qoftë i kënaqur me ta), pyeste për secilin prej nesh. E, kur arriti tek unë, i thashë: “Unë jam Muhamed ibn Ali ibn Husejni.” Atëherë e zgjati dorën te koka ime, ma shpërthekoi pullën e sipërme, pastaj atë të poshtmen (të këmishës) dhe e vendosi dorën mes gjoksit tim. Atëkohë unë isha shumë i ri në moshë. M’u drejtua: “Mirë se vjen, o djali i vëllait tim, pyet për çfarë të duash.” Kështu, unë e pyeta. Ai ishte i verbër e, kur hyri koha e namazit, u ngrit i mbështjellë me një stof. Sa herë që e vendoste mbi supe, skajet e saj i binin, sepse ishte e shkurtër. Rrobën e sipërme e kishte afër, të varur në mur dhe na e fali namazin. Aty i thashë: “Na trego për formën e haxhit të të Dërguarit të Allahut ﷺ.” Xhabiri bëri me dorë, duke treguar numrin nëntë dhe tha: “I Dërguari i Allahut ﷺ qëndroi nëntë vjet pa bërë haxh, pastaj vitin e dhjetë i lajmëroi njerëzit se i Dërguari i Allahut ﷺ do ta bëjë haxhin.” Kështu, në Medinë erdhën shumë njerëz dhe të gjithë shpresonin ta pasonin të Dërguarin e Allahut ﷺ e të vepronin siç vepronte ai. U nisëm me të, derisa arritëm në Dhul Hulejfe dhe aty Esma bint Umejsi e lindi Muhamed ibn Ebu Bekrin. Ajo dërgoi dikë për ta pyetur të Dërguarin e Allahut ﷺ se si të veprojë, e ai i tha: “Laju, shtrëngoje leckën mirë (për ta penguar gjakun) dhe hyr në ihram.” I Dërguari i Allahut ﷺ u fal në xhami, pastaj hipi mbi devenë Kasva e, kur ajo u drejtua nga Kodra Bejda, pashë sa më shihnin sytë, njerëz para tij: disa ishin kalorës e disa këmbësorë. Djathtas tij kishte njerëz, e po aq edhe majtas, si dhe pas tij, ndërsa i Dërguari i Allahut ﷺ ishte në mesin tonë. Atij i zbriste Kurani dhe ai e dinte kuptimin e tij. Çfarëdo që vepronte, edhe ne e vepronim atë. Kështu, Pejgamberi ﷺ e bëri telbijen duke e njësuar Allahun: “Lebejk Allahume lebejk. Lebejke la sherike leke lebejk. Inel hamde, ve nimete, leke vel mulk, la sherike lek (Të përgjigjem, o Zoti im, vetëm Ty të përgjigjem. Të përgjigjem Ty, që nuk ke ortak, të përgjigjem. Vetëm Ty të takon lavdi, mirësia dhe sundimi, Ti nuk ke ortak)!” Po ashtu, edhe të tjerët e bënë këtë telbije siç e bëjnë edhe tani. I Dërguari i Allahut ﷺ asnjërën nga këto telbije nuk ua refuzonte, ndërsa ai e thoshte në vazhdimësi telbijen e vet.
Xhabiri shtoi: “Ne hymë në ihram vetëm për haxh, sepse umren nuk e dinim. E, kur arritëm me të në Qabe, e puthi dhe e preku Gurin e Zi, tri rrotullimet e para i bëri duke shpejtuar, pastaj katër të tjerat i bëri me ecje normale. Pastaj shkoi te Mekami Ibrahim dhe e lexoi ajetin: “… Mekamin e Ibrahimit, bëjeni vend falje.” (Bekare, 125) U pozicionua te Mekami ashtu që Mekami mbeti mes tij dhe Qabesë, – babai im e transmeton, sa e di unë, nga Pejgamberi ﷺ, – se në dy rekatet i lexonte: “Kul huvallahun” dhe: “Kul ja ejuhel kafirunin”. Pastaj sërish shkoi te Guri i Zi, e puthi dhe e preku Gurin, e mandej doli nga dera për në Safa. Kur u afrua te Safaja, e lexoi ajetin: “Safa dhe Merve janë nga shenjat e Allahut…” (Bekare, 158) dhe tha: “Po filloj me atë që filloi Allahu”, andaj filloi prej Safasë, u ngjit mbi të, derisa e pa Qabenë, u kthye nga ajo, e njësoi Allahun dhe bëri tekbire, pastaj tha: “La ilahe il-lallahu vahdehu la sherike lehu, lehul mulku ve lehul hamdu ve huve ala kuli shejin kadir. La ilahe il-lallahu vahdehu, enxheze vadehu, ve nesara abdehu, ve hezemel ahzabe vahdehu (S’ka të adhuruar të denjë përveç Allahut, të Vetmit, që nuk ka ortak. Atij i takon sundimi dhe lavdi, Ai ka fuqi për çdo gjë. S’ka të adhuruar të denjë përveç Allahut, të Vetmit. E mbajti premtimin e Vet, e ndihmoi robin e Tij dhe i mposhti aleancat i Vetëm).” Pastaj u lut dhe këtë e përsëriti tri herë. Më pas u nis për në Merve e, kur arriti në pikën më të ulët të luginës, eci shpejt. E, kur filloi të ngjitet, eci normal, derisa arriti në Merve. Edhe në Merve veproi njëjtë sikurse në Safa e, kur e përfundoi ecjen e fundit në Merve, tha: “Sikur të kthehesha mbrapa, nuk do ta merrja kurbanin me vete, por do ta bëja umre. Kush prej jush nuk e ka marrë me vete kurbanin, le të lirohet nga ihrami dhe le ta shndërrojë (haxhin) në umre.” Suraka ibn Malik ibn Xhushumi tha: “O i Dërguari i Allahut, a vetëm për këtë vit apo përgjithmonë (shndërrimi i haxhit në umre)?”
I Dërguari i Allahut ﷺ i bashkoi gishtat njërin me tjetrin dhe tha: “Umreja është përfshirë në haxh.” Këtë e tha dy herë, pastaj shtoi: ”Jo (vetëm për këtë vit), por përgjithmonë.”
Aliu erdhi nga Jemeni me kurbanet e Pejgamberit ﷺ dhe e gjeti Fatimen teksa ishte liruar prej ihramit e që kishte veshur rroba të lyera me shafran, si dhe sytë i kishte lyer me antimon. Në këtë rast Aliu e kundërshtoi Fatimen, porse ajo i tha: “Babai im ma urdhëroi këtë.” Aliu, teksa ishte në Irak, na thoshte: “Unë shkova tek i Dërguari i Allahut ﷺ për t’iu ankuar për Fatimen, për atë që kishte vepruar dhe për ta pyetur në lidhje me fjalët që i kishte cituar ajo. Kështu unë i tregova se e kisha kundërshtuar Fatimen, por ai më tha: “Të vërtetën e ka thënë, të vërtetën e ka thënë. Çfarë lloji të haxhit e ke bërë nijet kur hyre në ihram të haxhit?”
– Kam thënë: “O Allah, unë po hyj në ihramin (me nijetin), të cilin e ka bërë i Dërguari Yt”, – i tha Aliu.
– “Unë e kam kurbanin me vete, andaj mos u liro as ti”, – i tha Pejgamberi ﷺ.
Totali i kurbaneve që i kishte sjellë Aliu nga Jemeni si dhe i atyre që i kishte marrë Pejgamberi ﷺ ishte njëqind. Shumica e njerëzve u liruan nga ihrami dhe i shkurtuan flokët, përpos Pejgamberit ﷺ dhe atyre që i kishin kurbanet me vete. Kur u bë dita e tetë, u nisën për në Mina dhe hynë në ihram për haxh. I Dërguari i Allahut ﷺ shkoi në Mina. Aty e fali drekën, ikindinë, akshamin dhe jacinë. E, pasi e fali sabahun, qëndroi për një kohë, derisa lindi Dielli dhe urdhëroi që t’i ngrihet një tendë prej leshi, në vendin Nemire. I Dërguari i Allahut ﷺ vazhdoi ecjen, ndërsa kurejshët ishin të bindur se ai do të ndalet te Mesharil Harami (Muzdelifja), ashtu siç vepronin kurejshët në kohën paraislame, por i Dërguari i Allahut ﷺ e kaloi atë dhe arriti në Arafat. Në Nemira e gjeti tendën të ngritur, andaj u ndal aty e, kur Dielli e kaloi zenitin, urdhëroi t’ia sillnin devenë Kasva. Ata ia bënë gati, e atëherë Pejgamberi ﷺ shkoi në mes të luginës, ku u mbajti fjalimin njerëzve dhe u tha: “Gjaku dhe pasuria juaj janë të shenjta për ju, sikurse shenjtëria e kësaj dite, e këtij muaji, në këtë vend. Çdo gjë të kohës paraislame, do ta anuloj e vrasjet e kohës paraislame janë të falura. Kështu, gjaku i parë që po e fal është gjaku ynë, gjaku i Ibn Rabi ibn Harithit, i cili ishte duke u ushqyer te gjidhënëset e fisit beni sad dhe atë e vranë fisi hudhejl. Po ashtu kamata e kohës paraislame është e anuluar. Kamatën e parë që po e anuloj është kamata jonë, kamata e Abas ibn Abdulmutalibit, po e anuloj të tërën. Kini frikë Allahun në gratë tuaja, sepse ju i morët ato me besën e Allahut e që të arrini kënaqësi me to ju lejua me fjalën e Allahut. Atyre nuk u lejohet të fusin në shtëpitë tuaja dikë që ju urreni. Nëse e bëjnë këtë, goditni ato, por jo me lëndime. Ndërkaq, ju e keni obligim që t’i furnizoni, t’i vishni, mesatarisht. Juve ju kam lënë atë që, nëse kapeni për të, nuk do të devijoni pas tij: Librin e Allahut. Ju do të pyeteni për mua, e çfarë do të thoni?”
– Ne dëshmojmë se ti e ke përcjellë, e ke kryer (amanetin) dhe ke këshilluar, – i thanë ata.
Atëherë Pejgamberi ﷺ bëri me gishtin tregues, duke e ngritur nga qielli dhe ua drejtonte njerëzve (dhe tha) tri herë: “O Allah, dëshmo! O Allah dëshmo!” Pastaj u thirr ezani, u bë ikameti dhe e fali drekën. Mandej u bë ikameti dhe e fali ikindinë, pa falur gjë mes tyre. Pas kësaj i Dërguari i Allahut ﷺ u ngjit, derisa arriti në vendin që e zgjodhi për qëndrim në Arafat. Barkun e devesë Kasva e ktheu nga shkëmbinjtë, kurse rreshtin e këmbësorëve e kishte para vetes. Aty u kthye nga kibla dhe ashtu qëndroi në këmbë, derisa perëndoi Dielli. E, kur u largua pak kuqërremtësia e Diellit dhe perëndoi disku i tij, i Dërguari i Allahut ﷺ e hipi Usamen me vete në deve dhe u nis, ndërsa frerin e Kasvasë e shtrëngoi, saqë koka e saj e prekte anën e përparme të shalës. Ai bënte me dorën e djathtë dhe thoshte: “O ju njerëz, me qetësi, me qetësi!” Sa herë që kalonte pranë ndonjë kodrine, ia lironte frenin nga pak, që të ngjitej, derisa arriti në Muzdelife. Aty e fali akshamin dhe jacinë me një ezan dhe dy ikamete. Mes tyre nuk fali asgjë nga namazi vullnetar. Pastaj i Dërguari i Allahut ﷺ u shtri, derisa lindi agimi. Kur zbardhi mirë agimi, e fali sabahun me një ezan dhe një ikamet, e pastaj hipi mbi Kasvanë, derisa arriti në Mesharil Haram. Aty u kthye nga kibla, e luti, e madhëroi, e njësoi Allahun dhe e përsëriti shehadatin. Kështu vazhdoi të qëndrojë në këmbë derisa u zdrit shumë, por u nis para se të lindë Dielli. Me vete në deve e mori Fadël ibn Abasin, i cili kishte flokë të bukur dhe ishte i bardhë e i hijshëm. Kur u nis i Dërguari i Allahut ﷺ, pranë tij kaluan disa gra, të cilat shpejtonin. Fadli filloi t’i shikojë ato, porse i Dërguari i Allahut ﷺ ia vendosi dorën në fytyrë. Fadli e ktheu kokën në anën tjetër dhe i shikonte, mirëpo edhe i Dërguari i Allahut ﷺ nga ana tjetër, ia vendosi dorën në fytyrë, por ai sërish e kthehu kokën në anën tjetër dhe i shikonte ato. Kur erdhi në Batën Muhasir, shpejtoi pak e pastaj e ndoqi rrugën e mesme, e cila çon për te Xhemerati i Madh. Kur arriti te Xhemerati që është te pema, i gjuajti shtatë guralecë, duke bërë tekbire me secilin guralec, madhësia e të cilëve ishte sa guralecët që hidhen me dy gishta (sa fasulja). Ato i gjuajti prej mesit të luginës, pastaj shkoi për në thertore dhe në atë rast i theri me dorën e vet gjashtëdhjetë e tri kurbane. Pastaj ia dha Aliut, i cili i theri të tjerat. Aliun e bëri pjesëtar në kurbane. Mandej urdhëroi që nga çdo kurban të merret nga një copë, e cila u vu në tenxhere e, pasi u zie, ata dy hëngrën prej mishit dhe pinë prej çorbës. Pastaj i Dërguari i Allahut ﷺ hipi në deve e shkoi dhe e bëri tavafin e haxhit. Në Mekë e fali drekën e pastaj shkoi te pasardhësit e Abdulmutalibit, të cilët shpërndanin Zemzem dhe u tha: “Nxirrni (ujë Zemzemi), o pasardhësit e Abdulmutalibit. Sikur të mos kisha frikë se njerëzit do të grumbulloheshin te burimi, do të nxirrja me ju.” Atëherë ata i dhanë një kovë, prej së cilës piu Pejgamberi ﷺ.” Muslimi
9- Ibn Shihabi tregon se Omer ibn Abdulazizi e vonoi pak namazin e ikindisë. Në atë rast Urve i tha: “Xhibrili ka zbritur dhe është falur para të Dërguarit të Allahut ﷺ.” Omeri ia ktheu: “Kujtohu mirë çfarë po flet, o Urve!” Urve i tha: “E kam dëgjuar Beshirin, të birin e Ebu Mesudit, të thotë: “E kam dëgjuar Ebu Mesudin se e ka dëgjuar të Dërguarin e Allahut ﷺ duke thënë: “Xhibrili zbriti dhe më priu në namaz, ndërsa unë u fala me të. Pastaj u fala me të. Pastaj u fala me të. Pastaj u fala me të. Pastaj u fala me të.” Dhe, me gishta, i numëroi pesë namaze.” Buhariu dhe Muslimi
10- Enes ibn Maliku (Allahu qoftë i kënaqur me të!) ka thënë: “Na u ndalua ta pyesim të Dërguarin e Allahut ﷺ për çështje të fesë, ndaj na pëlqente kur ndonjë beduin i mençur vinte dhe e pyeste kurse ne dëgjonim. Një ditë, erdhi një beduin dhe tha: “O Muhamed, i deleguari yt na erdhi e na tha se ti pretendon se Allahu të ka dërguar Pejgamber.”
– “Ashtu është!”, – i tha Pejgamberi ﷺ.
– Kush e ka krijuar qiellin? – pyeti beduini.
– “Allahu.”
– Kush e ka krijuar Tokën?
– “Allahu.”
– Kush i ka ngritur këto kodra dhe ka vendosur në to gjithë këto gjëra?”
– “Allahu.”
– “Po të përbej në Atë që e ka krijuar qiellin, e ka krijuar Tokën dhe i ka ngritur këto kodra, a Allahu të ka dërguar pejgamber?
– “Po,” – iu përgjigj i Dërguari i Allahut ﷺ.
– I deleguari yt na tha se ne detyrohemi t’i falim pesë namaze gjatë një dite dhe nate.
– “Ashtu është,” – ia ktheu.
– Po të përbej në Atë që të ka dërguar, a Allahu të ka urdhëruar kështu?
– “Po.”
– I deleguari yt na tha se jemi të detyruar të japim zekat për pasurinë tonë.
– “Ashtu është.”
– Po të përbej në Atë që të ka dërguar, a Allahu të ka urdhëruar kështu?
– “Po” – ia ktheu Pejgamberi ﷺ.
– I deleguari yt tha se jemi të detyruar të agjërojmë muajin Ramazan për çdo vit.
– “Ashtu është.”
– Po të përbej në Atë që të ka dërguar, a Allahu të ka urdhëruar kështu?
– “Po,” – tha.
– I deleguari yt na tha se jemi të obliguar të shkojmë në haxh, kushdo që ka mundësi.
– “Ashtu është,” – përsëri ia ktheu.
Pastaj u largua dhe tha: “Betohem në Atë që të ka dërguar me të vërtetën se nuk do të shtoj asgjë më shumë e as do të mungoj.” I Dërguari i Allahut ﷺ tha: “Nëse e ka përnjëmend, do të hyjë në Xhenet.” Muslimi
